Z jakich powodów przeprowadza się ekshumację zwłok?

Ekshumacja zwłok może być przeprowadzana z różnych powodów i na wniosek instytucji lub osób prywatnych. Najczęściej tego typu procedury wykonywane są w celu przeniesienia szczątków zmarłego na inny cmentarz lub do nowego grobu, jak również w przypadku remontów nagrobka. Ekshumację zwłok wykonuje się także dla dokonania oględzin lekarsko-sądowych w celu ustalenia dokładnej przyczyny śmierci, zwłaszcza przy postępowaniu w dochodzeniu policyjnym lub śledztwie. Bez względu na cel wykonywania ekshumacji należy pamiętać, że procedura ta wiąże się z wypełnieniem wielu formalności prawnych.

Jak odbywa się ekshumacja?

Ekshumacja wykonywana na życzenie rodziny zmarłego ma uzasadnienie, gdy pragnie się przenieść grób w inne miejsce lub wykonać gruntowną renowację nagrobka. Rodzina osoby zmarłej może wnioskować o ekshumację w przypadku, gdy grób członka rodziny znajduje się w dużej odległości od miejsca zamieszkania, co utrudnia opiekę nad nim i dopełnienie formalności związanych z wszelkiego typu opłatami.

Ekshumacja zwłok przeprowadzana jest także na wniosek inspektora sanitarnego. Może być spowodowana faktem zajęcia cmentarza lub jego likwidacji, skutkującej przymusem przeniesienia zwłok lub szczątków ludzkich w inne przygotowane do tego miejsce. Ostatnim wnioskodawcą, który może ubiegać się o ekshumację szczątków ludzkich jest prokurator.

Na jego wniosek zleca się wydobycie szczątków ludzkich w celu ich ponownego zbadania. Dotyczy to przypadków niewyjaśnionych, nagłych zgonów, jak również niezakończonych śledztw kryminalnych, w których przedmiotem postępowania jest ekshumowana osoba zmarła.

Terminy przeprowadzania ekshumacji

Proces ekshumacji jest poprzedzony załatwieniem wielu formalności. Obostrzeniom prawnym podlegają także terminy przeprowadzania ekshumacji. Z uwagi na panujące w Polsce warunki klimatyczne, ekshumacje wykonuje się jedynie w terminie od 16 października do 15 kwietnia. W przypadku nagłej potrzeby, kiedy ekshumacja musi być przeprowadzona z uwagi na trwające śledztwo prokuratorskie bądź policyjne, dopuszcza się natychmiastowe wydobycie szczątków ludzkich z grobu. Jest to obwarowane nadzwyczajnymi okolicznościami i wymaga uzyskania zgody inspektora sanitarnego. Wnioskuje on o wydobycie szczątków ludzkich z konkretnego cmentarza, bez względu na to, w jakim terminie odbył się pochówek osoby zmarłej.

Proces ten można przeprowadzać w dowolnie wybranym momencie od śmierci. Oznacza to, że na wniosek prokuratora lub inspektora sanitarnego, w uzasadnionych okolicznościach, wydobywa się ciało ludzkie bądź też szczątki, nawet po upływie długiego czasu od terminu pochówku.

Wnioskowanie o ekshumację zwłok na życzenie członków rodziny – podstawowe zasady

Podjęcie decyzji o ekshumacji zwłok na życzenie członków rodziny wymaga wnioskowania o wydanie zgody na ten proces, wyłącznie przez najbliższych członków rodziny. Chodzi tutaj o małżonka osoby zmarłej, krewnych wstępnych, czyli rodziców zmarłego, krewnych ze wstępnych – dzieci i wnuki zmarłego, a także krewnych bocznych do czwartego stopnia pokrewieństwa – rodzeństwo i kuzyni zmarłego.

Wnioskowanie o ekshumację zwłok na życzenie członków rodziny mogą złożyć także osoby powinowate w linii prostej. Chodzi tutaj o synową, zięcia lub teściów.

Ekshumacja na życzenie członków rodziny nie jest przeprowadzana w terminie od 16 kwietnia do 15 października. Oznacza to, że złożenie wniosku i oczekiwanie na jego akceptację nie będzie wiązało się z natychmiastową ekshumacją, jeśli miałoby to nastąpić w okresie panowania wysokich temperatur powietrza.

Przenoszenie szczątków ludzkich z jednego grobu do innego odbywa się z zachowaniem wszystkich wymogów sanitarno-epidemiologicznych. Tego typu procedury wymagają także wskazania nowego miejsca, w którym złożone będą szczątki osoby zmarłej.

Ekshumacje w Polsce mogą być przeprowadzane na życzenie członków rodziny, na wniosek inspektora sanitarnego, prokuratury regionalnej lub krajowej. Proces ten wymaga dopełnienia wielu istotnych formalności. W przypadku niewydania zgody na ekshumację przez inspektora sanitarnego, działania te nie mogą być podjęte. Z kolei ekshumacja zwłok na wniosek prokuratora odbywa się bez zgody najbliższych członków rodziny.

źródło: elizjum-warszawa.pl – trumny